Diş çıkarkarırken göz ardı etmememiz gerekenler

Çoğu anne gibi bende Mert ilk doğduğunda diş çıkarken neler yaşayacağız diye merak ediyordum.Ateş,ishal hatta kusma gibi belirtileri duyduklar içimden "eyvahhh bizi neler bekliyor" diyordum.İlk dişini 7aylıkken çıkaran Mert için neysemi böyle sorunlar olmadı.İlk başta şaka gibi geldi ama ne ateş,ne ishal hiçbiri olmadan bir baktık ki ilk dişi çıkıvermiş.ilk dişimiz çıktıktan sonra bir dönem Mert'in iştahsızlığı ve hafif ishali başladı.Ben tabi hemen ilkinde ne kadar şanslı olsakta demekti ikinci diş sorunlu çıkıyor diye düşünmeye başladım.Ama bir iki gün bu şekilde devam edince doktorumuza danıştık ve diş çıkarma ile ilgili bildiğimiz belirtilerin bazılarının hurafe olduğunu öğrendim.Aslınd hurafe demek yanlış olur ama bazı gerçeklerin saptırıldığını öğrendim dersem daha doğru olur.Sonra biraz daha araştırma yapınca doktorumuzun ne kadar haklı olduğunu gördüm.

Öncelikle doktorumuzun belirttiği diş çıkarma belirtilerini saymak istiyorum.

Salya akıtmak genelde bebeklerde 3. (bazı bebeklerde daha erken başlayabiliyorduk) aydan itibaren başladığı için diş çıkarma esnasındaki salyaları bazı anneler diş belirtisi olarak algılayamıyor.Halbuki benim Mert'in dişleri çıkarken yaşadığım gibi diş çıkarma sırasında (özellikle 18 aydan küçük bebekler için geçerli) aşırı salya akıntısı gözükmektedir.Siz de bebeğinizin salyalarının arttığını gözlemlerseniz hemen damaklarını kontrol edin ve eğer belirgin bir yerinde şişkinlik varsa diş çıkarma süresine hazırlıklı olun.

Artan salyaları ile birlikte bebeklerin yüzünde çeşitli bölgelerde kızarıklık görülebiliyor.Bizim ağırlıklı olarak çene bölgemizde ufak sivilceye benzer noktalar çıkmıştı.İsiliği andıran bu noktalar için düzenli olarak çene kısmını temiz su ile ıslatılmış gazlı bir bez ile silersek günde bir kere yüzüne kullanabileceğim bir krem sürüyordum.Bu şekilde derinin kuruyarak daha fazla tahriş olmasını engelliyordum.

Isırma,Kemirme bu dönemin en belirgin belirtilerindendir kaşınan diş ve damaklar için bebeğinizin sürekli  ağzına birşeyler götürmek istediğini gözlemlerseniz.Aldığım binbir çeşit diş kaşıyıcıların aksine dolaptan çıkmış soğuk kereviz sapı ve pırasa Mert'in kaşıntılarına derman olmuştu :)

Bu üç belirti ağırlıklı olarak çoğu bebekte görülen belirtiler fakat şimdi sayacaklarım bünyeden bünyeye farklılık gösteren belirtilerdir.Bu konu hakkında yazılan yazılarda ve doktorumun yaptığı açıklamada sayacağım belirtilerin diş çıkarma süreci için çok önemli belirtiler olduğu fakat bu belirtilerin aynı zamanda "diş çıkarıyor" denilir geçilemeyecek belirtiler olduğu vurgulanıyor.Yani doktoruma göre bu belirtiler az seviyede ise diş çıkarma ile ilintili fakat daha yüksek seviyelerde ise farklı hastalıklara ilintili olabileceğini belirtiyorlar.Kısacası çocuk doktorlarının büyük bir kısmı  bu belirtilerin sadece diş çıkarma sürecinden kaynaklanmadığı mutlaka yanında farklı bir etken olabileceğinin üzerinde duruyorlar.

Ağrı,Ateş  diş çıkarma belirtileri olabileceği gibi bunların aşırı olması ve bebeğinizi fazla huzursuz ediyor olmasının başka sebeplerinde olabilir.Örneğin bu dönemlerde bebekler genelde kulak ve yanaklarını çekiştirerek ağrılarının bu bölgede olduğunu bize gösterirler fakat doktorların belirttiği bu ağrılar bebeğinizi saatlerce ağlatacak şekilde ise herhangi bir kulak iltihabı veya bunun gibi bir rahatsızlık sebebiyle de ağlıyor olabilir.Bana doktorum şu şekilde açıklamıştı:"Eğer Mert sana ağrısını belli edecek şekilde hareket ediyorsa mutlaka dikkate al ve bir süre sonra ona ilacından bir ölçek ver (kullandığımız bebekler için ateş düşürücü-ağrı kesici) Fakat bu ağrı 25-30 dek boyunca geçmez,şiddetlinin hatta bebeğin daha fazla ağlamasını gerektirecek şekilde artarsa mutlaka kulak veya boğazlardaki bir sorundan şüphelen ve doğruna bana gel " ;)) Genelde bebeklerin bu ağarın ile birlikte ateşleri max.37,5'a kadar çıkar.Bu süreçte ateşi eğer 38 ve üzerine çıkarsa mutlaka şüpheci yaklaşıp doktorunuza danışın.Doktorlar bu durumda ateşin düzenliyor kontrol edilmesini ve sadece diş çıkarmaya bağlayıp ilaçlar ile ateş sorunu çözmenin farklı sorunlara yol açabileceğini söylüyor.Bu yüzden diş çıkarma döneminde yüksek ateş ile karşılaşırsanız mutlaka dikkate alın.

Huzursuzluk,uykusuzluk gibi belirtiler diş çıkarma sürecinin en bilindik belirtilerindendir.Fakat özellikle ilk çıkan dişlerin ek gıdalara geçildiği döneme denk geldiğini düşünürsek doktorlar bu belirtileri farketmemiz durumunda bebeğinizin yediği şeylerin (özellikle ek gıdalarına yeni eklemeye başladığınız maddeler varsa) midesinde hazımsızlık,alerji ve hatta reflü gibi sorunlara yol açarak bebeğinizi huzursuz yaparak sadece gece değil gündüz uykularının bile azalmasına sebep olduğuna dikkat çekiyor.Tabi diğer belirtilerde olduğu gibi burda da aşırılık gözlemlerseniz mutlaka bebeğinizin yediklerini gözden geçirerek doktorunuza danışın.

Yukarıdaki belirti ile alakalı olarak iştahsızlıkta diş çıkarma belirtilerindendir.Damaklardaki hassasiyet sebebiyle bebekler pütürlü yiyecekleri yemeyi reddedebilirler fakat sadece bu döneme özel yemeklerini püre olarak yedirdiğiniz halde reddediyorsa yine bir önceki belirtilerdeki olasılıkları dikkate alın.Doktorlara göre öğünlerindeki miktarın azalmasının normal fakat bebeğin her yemeği reddetmesi ise yüksek ihtimalle reflü ile alakalı olabilir.

Ishal ise annelerin çoğunlukla üzerinde durduğu bir belirtilir.Dediğimiz gibi bazı bünyelerde salgılardan salya ile birlikte bağırsak fühareketleri farklılık gösterebilir ve dışkı normalden daha fazla sulu olabilir.Fakat doktorun önerisi şu şekilde.Diş çıkarma sürecinde bebeğinizin dışkısını düzenli olarak kontrol edin.Eğer ilk iki dışkı ishal şeklinde fakat üçüncüden sonra normale dönüyorsa sorun yok fakat üç hatta dördüncü dışkısı hala ishal şeklindeyse mutlaka doktorunuza danışın.Eğer ishal ile birlikte aşırı iştahsızlık ve yüksek ateş varsa diş çıkarmadan bağımsız olarak değendirerek hareket edilmesi  gerekmektedir.

Şimdi bu yazıyı okuyanlarınız amaaaan bu kadar evhamlı olursak yandık diyordum ama amacım gerçekten kimseye evham yaptırmak değil.Sadece toplumda bilinene diş çıkarma belirtilerinin aşırı düzeyde olmasının farklı sebeplerinin olabileceğine dikkat çekmek.Aklımızın bir köşesinde bulunmasının hiç bir zararı yok diye düşünüyorum :))

Ceren Köken