Biz sizlerle sadece tecrübelerimizi paylaşabiliriz fakat bu konuya biraz daha detaylı bakmak ve uzman görüşü alıp sizlere aktarmak istedim. Baya bi araştırmadan sonra karşıma Prof. Dr. Mithat Selim Yalçın'ın (Vehbi Koç Vakfı Hastanesi, Ortapedi ve Travmatoloji Bölümü) bir röportajı çıktı. Bu araştırmamız yetmedi bir de bu röportajı çok yakın arkadaşımın eşi Ortopedi ve Tramvatoloji Uzmanı Op. Dr. Rüştü Nuran'a da (Acıbadem Hastanesi) danıştım ondan da onay aldık ve sizlerin karşısına öyle çıkaralım dedik. İşte o röportaj...
"Çocuklarımızın ayak sağlığını nasıl koruyacağız?
Ülkemizde çocuk ortopedistlerinin görevlerinin birisi de sağlıklı çocuklarda 1 ila 6 yaşlar arasında sık görülen hafif basma kusurları ve bacak yamukluklarını çok nadir olan kalıcı sorunlardan ayırmak ve aileye bilgi vermektir. Erken tanı açısından çocukluk döneminde sorunların tespit edilmesi son derece önemli.
Çocuklarda ayak sorunlarını ikiye bölmek gerekir. Birincisi çocuklarda gelişimsel düztabanlık denilen, sorun oluşturmayan değişikliktir. Gelişimsel düztabanlık çok yaygındır, çocukların yüzde 60, 70 bazı çalışmalara göre 80'inde hafif düztabanlık ve hafif içe basma vardır. Bu durum, bebek tipi yağ dokusunun cilt altına yerleşmesinden kaynaklanır. Çocuk yürüdükçe bu yağ dokusu ezile ezile kaybolur ve çocuğun ayakları normale döner.
Bazı hekimler bu durumları hastalık olarak kabul edip, tedaviye alır. Ancak tedavi olarak verilen ortopedik botlar, tabanlıklar veya bir takım başka özel kalıplarla yapılan pabuçların hiçbiri etkili değildir, tersine bilim dışıdır. Tıp dünyası gelişimsel düztabanlıkla ayakkabı ve tabanlık kullanımını 1950'lerden 70'lere kadar araştırdı. Varılan sonuçlar hiçbir şekilde tabanlık, pabuç veya özel bir tedaviye gerek olmadığıdır.
Doğuştan çarpık ayak denilen ikinci grup hastalıkta bebekler ayakları içe dönük olarak doğar. Bu durum bin bebeğin birinde görülür. 70 milyon nüfuslu ülkemizde doğuştan çarpık ayaklı olan çocuk sayısı da fazladır. Erkek çocuklarında kızların 5-6 katı sıklıkla görülen bu sorun sakatlığa neden olduğu için erkenden alçıya tedaviye başlanması gerekir. Çocuk doğar doğmaz, dokular esnekken alçı, daha sonra gerekirse ameliyatla tedavi edilir.
Bu açıklamalardan da anlaşılacağı gibi ülkemizde çok önemsenen düztabanlık, içe basma, O-bacak ve X-bacak gibi sorunlar, çocukların çoğunda aslında kendiliğinden geçer. Bir zamanlar yaygın olan özel ayakkabılara, tabanlıklara, ayak jimnastiklerine ve ilaç tedavisine gerek yok. Araştırmalar ortopedik ayakkabıların hiçbir düzeltici etkisi olmadığını hatta rahatsızlık verdiğini gösterdiği için ortopedik ayakkabı kullanımı tamamen terkedildi.
Her yaştaki çocuğa ayakkabı seçerken aranacak özellikler: esnek, rahat, hafif kolay giyilip çıkartılan, kaymaz olmasıdır. Tabanlık ve ortopedik bot kullanımının ayak gelişimine dair hiçbirşeyi değiştirmediği, daha çok aile kesesine yük olduğu, çocuğun da ayağını rahatsız ettiği bilimsel gerçeklerdir. Doğru olan yumuşak, hafif ve rahat ayakkabıların kullanımıdır.
Ortopedik ayakkabılar ve özel olarak yapılan yürüme cihazları 'ortez' lerin kullanım amacı çocuk felci, spastik hastalık (serebral palsi), doğuştan omurilik felci (spina bifida), doğuştan veya sonradan oluşan ve düzeltilemeyen ayak kemik hastalıkları gibi ciddi sorunlarda yürümeyi kolaylaştırmaktadır.
Ülkemizde yaptığımız araştırmalar, ortopedi hekimleri de dahil olmak üzere çocuk hekimlerinin çocuk düz tabanlığının tedavi edilmesi gerektiğini düşündüklerini gösterdi. Bu yanlış inanış özellikle ailelerde, anneanne, babaanneler, dedeler arasında çok yaygın, onlar muhakkak çocuğa ortopedik botlar verilsin, tabanlıklar kullanılsın isteğindedirler. Bu inanış bilim dışıdır ve ailelerin bu konuda eğitilmesi önemlidir. Çocuğuna ortopedik ayakkbı almış olan insanlar bunlarin kaba saba ağır hantal ve sert olduğunu, çocukların rahat etmediklerini, ağrı ve sıkıntı çektiklerini belirtirler.
Düztabanlık, esnek düztabanlık ve rijid düztabanlık olarak ikiye ayrılır. Esnek düztabanlık, toplumda yüzde 20'ye yakın sıklıkta gözlenir, genelde sorunsuzdur, ağrı yapmaz. Profesyonel futbolcular, dünya şampiyonu olimpiyat atletler, ağır iş yapan insanda da vardır, farkında bile olunmaz. Askerlikte de sorun değildir. Rijit düztabanlık ise çok nadirdir, kemik hastalıklarından kaynaklanır ve ağrılıdır. Bunları birbirinden ayırmak gerekir.
Çocukluk çağında 1,5 ila 3 yaşında görülen O şeklindeki bacak eğrilikleri kendiliğinden geçer. Daha sonra da 3 ila 6 yaş arası bacakların X şeklinde olduğu bir dönem vardır. Bu sefer bacaklar, tatlı bir şekilde dışa döner. Bu da kendiliğinden geçer. Bunların hepsi doğaldır. Kalıcı O bacağı olan çok az sayıda bir grup çocuk olabilir. D vitamini eksikliğinden kaynaklanan raşitizm hastalığı ise tarihe karışmaktadır."
Bende bu röportajı okurken çok şaşırdım çünkü ortopedik ayakkabı kullanımı gerçekten çok yaygın. Bizim Zeynep'e kullanmamıza hiç gerek kalmamıştı çünkü bi sorun yaşamadık bu yüzden konu hakkında bilgim çok yoktu. Ama işte araştırmanın ne kadar önemli olduğunu bir kez daha anladım ve farkındaysanız sadece bir makaleye bağlı kalmadım başka bi doktora daha danıştım. Sizin de çocuğunuzda bu tip bi sorun varsa doktorunuza danışın derim...
Selen
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder